مشاهده کن

تصور کنید در فضای قصه های پریان، چشم به خورشیدی درخشان در آبی بیکران آسمان باز می کنید. آسمانی آکنده از بالن های هوای گرم که رفته رفته فرود می آیند. این معمولا نخستين نمایی است که بازديد‌کننده ای در کاپادوکیا پیش روی خود دارد و تنها پیش درآمدی بر فرصت ها و ماجراجویی هایی است که در کاپادوکیا، سرزمین اسب های زیبا، انتظار فرد را می کشد.

کاپادوکیا بخش هایی از شهرهای آکسارای، نوشهیر، نیعده، کایسری و کرشهیر را با هم پیوند می دهد. برای بیشتر افراد، نام کاپادوکیا یادآور اوچ حیصار، گورمه، آوانوس، اورگوپ، درین‌کویو، کایماکلی و ایهلارا است، جایی که در گذر میلیون ها سال، زمین به شکلی شگرف در آمده است. دودکش های جن که رازآلود به نظر می آیند و شهرها و خانه های پرستشگاهی که در ژرفای زیادی از زمین فرو رفته اند، همگی در فضایی فرا‌زمینی و روحانی احاطه شده اند.

به دلیل آسانی خاک برداری، درست همین مکان منزلگاه فرهنگ و تمدن های بی شماری بوده است. این منطقه سرشار از شهر‌های زیرزمینی بسیاری است که گویی در گذر زمان بی حرکت مانده اند. کاپادوکیا موزه‌ی فضای باز است که گواه و سندی از آشوریان، هیتی ها، رومیان، بیزانس، مسیحیان آغازین، اسلام و دیگران به شمار می رود.

موزه فضای باز گورمه

گورمه که در سال 1985 در فهرست مکان های میراث جهانی یونسکو جای گرفت افسون رازآلود خود را تا دوردست ها گسترده است. کلیسا‌های تراش خورده در این سنگ‌های نرم با رازهایی در سینه، بی حرکت بر‌جای نشسته اند.

گمان می رود ساکنان ونسا (آوانوس) گورمه را در زمان رومیان به عنوان شهر مردگان استفاده می کردند. کلیسا های دورموش کادیر، یوسف کوچ، ال نظر، ساکلی، مریم آنا (مريم مقدس)، و کیلیچلار بازدیدکنندگان را اسیر افسون خود می کنند. موزه فضای باز گورمه جایی است که سنت باسیل بزرگ و برادران او اندیشه های مسيحيت را به هم پیوند دادند. ظرافت های معماری و نقاشی های دیواری در کلیسای توکالی، دیر راهبان و راهبه ها، نیایشگاه سنت باسیل و سنت باربارا، المالی، ییلانلی، کارانلیک و چاریکلی، امروزه به سان روز نخست همچنان سرزنده هستند.

فضای داخلی مسحور کننده کلیسا، صحنه هایی از کتاب مقدس را با نقش های دیواری ظریف، در کنار تزیینات نقاشی شده ترسیم می کند که تا به امروز باقی هستند. یکی از مهمترین سازه های موزه فضای باز گورمه، بی شک، کلیسای تاریک (کارانلیک) و کلیسای توکالی(خمیده) است. کلیسای توکالی؛ این کليسا ساخته ی یک امپراتور است و تزيينات چشم نواز آن از سنگ های لاجورد وارداتي اصل است.

آنچه باعث تمایز این کلیسا می شود، نقاشي های دیوار سرزنده آن است. کلیسای تاریک (کارانلیک)، که به پایان قرن یازدهم و آغاز قرن دوازدهم باز می گردد، نام خود را از نور اندکی که از پنجره کوچکی در بخش ایوان غربی دریافت می کند، گرفته است. هر چند، نبود نور به نگهداری از گنجینه های این کلیسا و مقاومت نقاشی های دیواری آن در برابر ذات سنگدل زمان یاری رسانده است. کلیسا و ایوان غربی آن هر دو تصویرهایی پویا و شکوهمند از انجيل را نشان می دهند. جای شگفتی نیست که این کلیسا در صدر فهرست مسافران جای دارد...

اوچ حیصار

تصور کنید صخره ای عظیم و پر روزن به سوی آسمان کشیده شده و اکنون تصور کنید که شما بر فراز این صخره ایستاده اید. اگر شاهین نباشید یا سوار بر هواپیما یا بالن نیستید، بهترین مکانی که در این جغرافیا می توانید در آن لذت ببرید، قلعه اوچ حیصار است. اوچ حیصار همچنین یکی از زیباترین مسیرهای پیاده روی در کاپادوکیا را دارد که درست از میان دره کبوتر می گذرد. لازم است، در حالی که کبوترها هنگام بیرون رفتن از لانه های خود بال هایشان را به هم می زنند و در سازه های عظیم درون دره با ابهت می خرامند، در تونل هایی که با جریان نیرومند آب باز شده اند راه بروید تا بدانید که این ها را هیچ کس جز خود طبیعت نتراشیده است. امروزه گرداگرد این قلعه را مغازه ها و غرفه هایی گرفته اند که بسیاری از سوغاتی ها مانند فرش، زیورآلات مرمری، آینه و البته خشکبار و میوه های خوش طعم می فروشند تا همراهی تان کنند.

اورگوپ

با حرکت از گورمه به سمت شرق، اورگوپ شما را با شگفتی های بی‌پایان خود در آغوش می کشد. افزون بر این که بزرگ ترین سکونتگاه کاپادوکیا است، خاستگاهی شکوهمند از چشم اندازهای مسخ کننده نیز هست. از ترکیب این دو عنصر با هم یکی از بی نظیرترین تصویر‌های موجود به نمایش در می آید: شهری از آناتولی با بی شمار هتل، رستوران و مغازه که در کنار آن اقامتگاه های درون غار قرار دارد. عمارت های سنگی نشسته بر روی این صخره ها به عنوان علامت تجاری این منطقه شناخته می شوند. افزون بر عرفان ظریفی که در گوشه کنار آن دیده می شود، اورگوپ همچنین مکانی برای رهایی و زدودن دلشوره ها است، جایی که بهترین زیست شبانه را در کاپادوکیا را خواهید یافت.

روستای مصطفی پاشا (سیناسوس)

مصطفی پاشا واقع در 6 کیلومتری جنوب اورگوپ، با شگفتي های معماری و فرهنگي، شهری پنهان است. شمار زیادی از مسیحیان یونانی، برای نسل ها (که در محل به روم معروف هستند) در کنار همسایگان مسلمان خود در کاپادوکیا در آرامش زندگی می کردند...یکی از آنها مصطفی پاشا است، پیش تر به نام سیناسوس شهرت داشت، که امروزه یک شهرک آرام دور تر از مسیر اصلی گردشگران است... عمارت های دلربا (کوناک) نمونه های ظریف از سنگ تراشی را نشان می دهند که در پس نماهای نئوکلاسیک خوش قامت پنهان شده اند. چرخی کوتاه در میان آنها فرد را به گذشته و در میان پی سازه های ساده تر می برد.

مناره مسجد سلجوقی قرن هفدهم در کنار یکی از دو میدان شهر جلوه ای سترگ دارد، در حالی که جاذبه های دوران پس از آن، شامل مدرسه عثمانی شاکر پاشا و کلیسای شکوهمند کنستانتین و هلن مربوط به اواخر قرن نوزدهم، هر دو در مرکز شهر قد برافراشته اند.

دره گُمدا، در غرب مصطفی پاشا، یکی از پرستشگاه هایی است که مسیحیان آغازین برای سده های اول تا یازدهم در آن گردهم می آمدند. این دره همانند دره ایلهارا، اما کوچک تر است. جای جای دیواره های این دره از اقامتگاه‌ها، کلیسا‌ها و پنهانگاه‌های روزگاران گذشته که در دل سنگ اقیانوس تراشیده شده اند، آکنده شده است. چشم انداز آنها رو به رودخانه ای که در میان دره با پیچ و تاب می خرامد دیدنی است.

اورتاحیصار

اورتاحیصار، در 6 کیلومتری اورگوپ، منزلگاه ارگ اورتاحیصار است، ارگی که روزگاری از اهمیت راهبردی برخوردار بوده است؛ مکانی بی شک دیدنی با نمونه های ظریف از معماری بومی کاپادوکیا در پیرامون مقر آن. یکی دیگر از مکان های دیدنی، کلیسای اوزوملو در پهلوی غربی است. قلعه اورتاحیصار یکی از نخستین سکونتگاه های چند طبقه در جهان به شمار می رود که آن را به یک شگفتی بی مانند معماری بدل ساخته است. این سازه که مامن کاروان های تاریخی جاده ابریشم در دوره هیتیت ها بود، در حقیقت در قامت یک دودکش جن ظاهر شده است. امروزه یکی از بلند ترین نقاط منطقه است. بازدید از این قلعه به معنای گذر به دوردست های عهد باستان است.

پهلوی دره ها لبریز از محل های ذخیره سازی کنده شده ای است که برای نگهداری از محصولات محلی مانند سیب و سیب زمینی و نیز پرتقال و لیموهای آورده شده از مدیترانه استفاده می شد. کلیساها و صومعه های بسیار شگفت انگیزی را می توان در اطراف دره یافت. این موارد عبارتند از کلیسای ساریجا، کلیسای جامبازلی، کلیسای تاوشانلی، کلیساهای بالکان دره سی و صومعه حالاچ دره سی.

آوانوس

شور زندگی غیرمعمول آوانوس (آوانسا) سبب افسون گری آن شده است. همچنان که کزل‌ایرماک صبورانه در میان آوانوس جاری است، خاک رس نرم و روغنی حاصل شده از بستر رودخانه های قدیمی توجه را به خود جلب کرده است و آوانوس را به منزلگاه سفالگری بدل کرده است که دیرینگی آن به هیتی ها می رسد. هر ترک در خاک رس زیبایی اصیل خود را در مصنوعات دست ساز به ودیعه می گذارد، سپس به رنگ های زمینی و البته فیروزه فام در می آیند. همیشه می توانید به یک کارگاه سفالگری بروید و "اتفاقی نیکو" برای خود رقم بزنید، در بازار‌های پر جنب و جوش چیزهای جالب بخرید و در کنار رود حال خوشی برای خود بسازید.

دره سرخ (کیزیل وادی)

هر نقطه از اینجا بهترین غروب های رويایی را دارد، اما این نقطه از دیگر مکان ها متمایز است: دره سرخ. دره سرخ که در نزدیکی روستای چاووشین و اورتاحیصار قرار دارد، همچنان که آسمان ارغوانی می شود، لحظه های پر احساس و بیاد ماندنی را رقم می زند. به بازدیدکنندگان توصیه می شود که پیاده روی خود را درست پیش از غروب آفتاب از میان سازندهای بی مانندی آغاز کنند که سنگ توف قرمز پدید می آورد و در زمان مناسب برای لذت بردن از این افسون در جای خود در تراس تماشاگه قرار بگیرند.

چاووشین

مقصد بعدی شما شاید افسون خود را از دوردست ها نمایان نکند، اما هنگامی که آن جا هستید، بی شک آن را تحسین خواهید کرد. روستای چاووشین در چند دقیقه ای از گورمه جای دارد. هنگامی که از این روستای به ظاهر معمولی رد می شوید، گذر شما به ویرانه های باستانی و دودکش های جن می افتد که راه خود را به میدان روستا باز می کنند. اگر مایل هستید در ویرانه ها بیشتر کاوش کنید، تنها مسیرها را دنبال کنید و خود را در منطقه ای خواهید یافت که به دلیل کلیساها و خانه روحانیون شهرت دارد. از این مسیر می توانید به قدیمی ترین کلیساهایی برسید که میان قرن های یکم تا دهم ساخته شده اند. با نیم ساعت پیاده روی، می توانید به کلیساهای گوللو دره و کزل چوکور برسید؛ هرچند جذاب ترین مکانی که شما را فرا می خواند، در نزدیکی یک پرتگاه است: یکی از قدیمی ترین و بزرگ ترین ها در کاپادوکیا، کلیسای سنت جان تعميد دهنده.

پاشاباغی (تاکستان راهب)

پاشاباغی، که با نام تاکستان راهب نیز شناخته می شود، در حدود 1 کیلومتری از جاده گورمه-آوانوس به زلوه قرار دارد. چندین دودکش جن با بدنه ها و کلاهک های متعدد، تعدادی نیایشگاه های مسکونی منحصر به این منطقه و مناطق مسکونی را می توان در این سرزمین عجایب یافت. در اینجا دودکش های جن کلاهک دار دارای بدنه ای مخروطی و از جنس توف و خاکستر آتشفشانی هستند. بخش کلاهک آن از سنگ‌های سخت تشکیل شده است، بنابراین نوع سنگ تشکیل دهنده کلاهک از دسته سنگ هایی که بدنه از آن ساخته اند با دوام تر است. این امر دلیل اصلی شکل گیری دودکش های جن است.

اینجا در پاشاباغی، یک نیایشگاه وقف شده به سنت سیمئون و یک خلوتگاه زاهد، درون یک دودکش جن با سه کلاهک ساخته شده است. ورودی این حجره که با یک تونل باریک دودکش مانند قابل دسترسی است با صلیب هایی تزئین شده است. آنها دودکش ها را از بالا به پایین خالی کردند و اتاق هایی به بلندای 10 تا 15 متر ایجاد کردند. آنها روی تخت سنگ ها می خوابیدند و محلی ها با سطل هایی طناب دار از بالای بلندی ها به آنها غذا می دادند.

زلوه

زلوه که از سه دره تشکیل شده از نظر دودکش های جن بیشترین تراکم را دارد. اگر میخواهید زیبایی های طبیعت را کاوش کنید، باید صبح زود راه پیمایی را آغاز نمایید. بالیکلی و اوزوملو کلیساهای مهم این دره هستند که همگی با ترسیم زندگی دیرانی باستان، افسونی به یادماندنی دارند.

دورنت

دودکش های جن "سه زیبا‌رو"، یکی از نمادهای کاپادوکیا، که با غنای طبیعی، تاریخی و فرهنگی خود چشم اندازهایی افسانه ای به میهمانان خود پیشکش می کنند، یکی از پر بازدیدترین نقاط در منطقه آناتولی مرکزی است.

"سه زیبا‌رو" شامل سه دودکش جن در کنار هم که در منطقه اورگوپ کاپادوکیا در استان نوشهیر آناتولی مرکزی به عنوان پدر، مادر و فرزند معروف هستند، توجه گردشگران را در سراسر سال به خود جلب می کند.

گل‌شهیر

گل‌شهیر که در 20 کیلومتری شمال غربی نوشهیر و جنوب کزل‌ایرماک (رودخانه سرخ) قرار دارد، در دوران باستان به نام "زوروپاسوس" و پس از سلجوقیان "آراپسون" نام گرفت. در 3 کیلومتری گل‌شهیر، ویرانه های آچیک سارای با مقبره های سنگی دوران رومیان تراشیده شده در دل صخره های توف و کلیساهای صخره ای قرن های نهم تا دهم، یک مرکز اسقفی مهم به شمار می رود. سازند های سنگی قارچ مانند، که نماد گل‌شهیر است، نیز در این منطقه قرار دارند. کلیسای بوغالی، صومعه ای با شهرهای زیر‌زمینی چند طبقه و غار‌های دوران باستان، تخته نرد (اسب بام)، کاخ کوچک (منطقه اسکان چند طبقه)، صومعه چهار ستون، ساختمان تاق گهواره ای، کلیسای دوازده ستونی و اقامتگاه پلکانی مکان های بی شک دیدنی هستند. ویرانه های آچیک سرای اخيرا بیشتر برای کوله گردی مورد پسند واقع شده است. این شهر با پیست 7 کیلومتری خود که شامل دره چات نیز هست، مرکز فرهنگی و ورزشی نیز محسوب می شود.

شهرهای زیرزمینی

درین‌کویو

شهر زیرزمینی درین‌کویو، که در منطقه درین‌کویو در نوشهیر قرار دارد، یکی از بهترین مکانهایی است که بی شک همه گردشگران مایل به دیدن آن هستند. این شهر برای قرن ها توسط محلی ها برای گریز از تعقیب یا حمله استفاده می شد. ژرفای شهر زیرزمینی درین‌کویو حدود 85 متر است. این مکان زیرزمینی رازآلود تمام ویژگی های موجود در یک شهر زیرزمینی را دارد مانند طویله، سرداب، غذاخوری، کلیسا، بخارپز خانه و غیره. افزون بر این، یک مدرسه مبلغین مذهبی در طبقه دوم وجود دارد. سقف این مدرسه با تاق های آهنگ که در شهرهای زیرزمینی رایج نیست، پوشیده شده است. فضای سمت چپ سرسرا، اتاق های مطالعه هستند. پس از طبقه سوم و چهارم شهر زیرزمینی، پلکان به ژرفا می رود و در طبقه همکف به کلیسای با پلان متقاطع می رسد. هر طبقه نمی تواند از چاه ها و دالان های تهویه ای که به طبقه پایین تر کشیده شده است بهره مند شود و برای پيشگيري از مسمومیت در هنگام حمله، دهانه ی بعضی از چاه ها از سطح بالایی زمین پنهان شده اند. تنها ده درصد از شهر زیرزمینی درین‌کویو، که در سال 1965 گشوده شد، همچنان قابل بازدید است.

کایماکلی

در جنوب نوشهیر، جاده شما را به ترتیب به شهرهای زیرزمینی کایماکلی و درین‌کویو می رساند. شهر زیرزمینی کایماکلی که زیر قلعه کایماکلی جای گرفته، دارای دالان ها و اتاق های پر پیچ و خمی است که در هشت طبقه در ژرفای زمین کنده شده اند. طبقه اول به عنوان اصطبل استفاده می شد، حال آن که که دیگر طبقات محل های زندگی، کلیسا و حتی گورستان را شامل می شود. مردم روستای کایماکلی خانه های خود را پیرامون حدود یک صد دالان از شهر زیرزمینی ساختند. اگرچه این شهر دارای هشت طبقه زیر زمین است، اما تنها چهار طبقه از آن قابل بازدید است.

اوزکوناک

شهرهای زیرزمینی اوزکوناک در 14 کیلومتری از آوانوس جای دارد. این شهر در دامنه شمالی کوه ایدیش ساخته شد، جایی که لایه های توف گرانیتی آتشفشانی کاملاً متراکم هستند. تالارها در منطقه وسیعی گسترش یافته است و از راه دالان هایی به یکدیگر می پیوندند.

برخلاف شهرهای زیرزمینی درین‌کویو و کایماکلی، مجراهای بسیار باریک و طولانی برای ارتباط بین طبقات وجود دارد. هنگامی که در اتاق هایی که با ظرافت تراشیده شده، بسته است، تهویه هوا را دودکش های باریک و بلند (5 سانتی متر) انجام می دهند. همچنین، برخلاف دیگر شهرهای زیرزمینی، در دیواره های دالان ها در اطراف سنگ های دوار دقیق و مستحکم، مجراهایی تراشیده شد که از قراری روغن داغ را از آنجا بر روی دشمن تعقیب کننده می ریختند. در شهر زیرزمینی اوزکوناک، همانند کایماکلی و درین‌کویو، دودکش های هوا، چاه های آب، آب نماها و سنگ های دوار وجود دارد.

مازی

روستای مازی ، با نام باستانی خود "ماتازا"، در 18 کیلومتری جنوب اورگوپ، شرق شهر زیرزمینی کایماکلی قرار دارد. در اینجا در شهر زیرزمینی مازی چهار ورودی جداگانه یافت شد، ورودی اصلی از راه یک راهرو ساخته شده از سنگ های نامنظم می گذرد. سنگ دوار بزرگ در راهرو کوتاه، امنیت ورود و خروج از شهر زیرزمینی را فراهم می کند. فضای کوچک داخلی جابجایی آسان سنگ دوار را موجب می شود. کلیسای شهر زیرزمینی از راه یک راهرو کوتاه از اصطبل در دسترس است. ورودی این مکان را می توان با یک سنگ دوار دیگر بست. بر خلاف کلیسای شهر زیرزمینی کایماکلی، اینجا در مازی محراب کلیسا در گوشه کناری بلندتر تراشیده شد و نمای آن با نقش برجسته تزئین شده بود. هرچند بازسازی کامل نشده است، همچنان می توانید جو رازآلود چگونگی زندگی در اینجا را تجربه کنید و سیستم تهویه نوآورانه آن را تحسین نمایید.

تاتلارین

شهر تاتلارین، در 10 کیلومتری شمال منطقه اسیگل، با داشتن شهر زیرزمینی و کلیساها و معماری مسکونی خود مکانی مفتون کننده دیگری در کاپادوکیا است. این شهر بر دامنه تپه ای به نام "قلعه" قرار دارد. ایوان غربی این کلیسا که دارای دو شبستان، دو محراب و یک تاق آهنگ است، فروریخته است. صحنه های نقاشی های دیواری به خوبی محفوظ مانده و از یکدیگر جدا هستند. از خاکستری تیره در کف و از رنگ های ارغواني، خردلی و قرمز در نگاره ها استفاده شده است. این شهر زیرزمینی، که در سال 1991 به روی بازدیدکنندگان گشوده شد، به خاطر ابعاد محل برگزاری، شمار فروشگاه های مواد غذایی و کلیساهای بسیار، یک پادگان نظامی یا مجتمع صومعه را یادآور می شود. مهم‌ترین ویژگی این شهر زیرزمینی که همچنان در دو طبقه آن می توان دید، وجود دستشویی است که در دیگر شهرهای زیرزمینی یافت نمی شود.

دره ایهلارا

اگر می خواهید به ورای زمان سفر کنید و در جهانی کاوش کنید که پیش تر هیچگاه در آن گام ننهاده اید، دره ایهلارا همان جایی است که "در طلبش جمله مکان" می گردید. دانسته است که از روزگار پیدایش مسیحیت، این دره با درازای 14 کیلومتر مرکز مهم مذهبی بوده و موجب رونق کلیساها و فضاهای زندگی تاریخی در پیرامون آن بوده است. در اینجا، کلیساهای دارای نقاشی دیواری که با ویژگی های زمین شناسی منطقه شکل گرفته اند، مطابق با روح صومعه در دل صخره ها تراشیده شده اند. اگر مایل به بازدید از معماری آن و غوطه ور شدن در طراحی های مفتون کننده هستید، بخت با شما یار است. چهارده کلیسا از این کلیساها امکان کاوش دارند: آغاچ آلتی، سومبولو، یالانلی، کوکار، پرنلیسه کی، اقریتاش، دﻳﺮﮐﻠﯽ، سنت گئورگ، کاراگدیک، آلا، بزیرخانه، باهاتین سامانلیق و باتکین. پیش از آغاز پیاده روی در دره برای پایین رفتن از پلکان 382 پله ای که ممکن است چهار ساعت طول بکشد آماده شوید. نگذارید زمان شما را دلسرد کند: آلاچیق های ساخته شده روی جویبار ملندیز امکان استراحت را برای شما فراهم می آورد و با فنجانی چای به سفر شما تازگی می بخشد.

صومعه سلیمه

کلیسای بزرگ سلیمه بزرگ ترین کليسا در کاپادوکیا است که در دو طبقه ساخته شده و دیرینگی آن به قرن های هشتم و نهم باز می گردد. در کلیسای جامع، نگاره هایی مانند معراج مسیح و مریم مقدس وجود دارد. در محل خروجی به سمت کلیسای جامع و صومعه سلیمه، با یک راهرو مرتفع روبرو می شویم، که بخشی از مسیر کاروان است که شترها از آنجا گذر می کردند. به خاطر بازاری که در سلیمه بر پا بود، کاروان ها به اینجا می آمدند و شترها را برای ایمنی به قسمت مرکزی کلیسای جامع می بردند. تمامی مجتمع برای آسایش کسانی ساخته شده بود که می خواستند استراحت و نیایش کنند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های صومعه سلیمه این است که مکانی برای آموزش روحانیون در منطقه بود. افزون بر این، نخستين آیین پر هیاهو در کلیسای جامع سلیمه برگزار شد. سازه هایی که با تراشیدن صخره ها ساخته شدند و بیشتر آنها کلیسا بودند، ردپای هنر بیزانس را در خورد دارند. شایان گفتن است که بخش بالایی کليسا به سان قلعه ساخته شده است.

حاجی بکتاش ولی

با پیدایش اسلام در آناتولی، این مکان منزلگاه چندین دانشمند و فیلسوف پرآوازه مسلمان شد. در پایان قرن سیزدهم، حاجی بکتاش ولی، عارف ترک و مسلمان معروف به حاجی بکتاش، در آناتولی ساکن شد. اصول اساسی فلسفه این حکیم، که برای دستیابی به یکپارچگی گروه‌های مختلف ترک در آناتولی بسیار حیاتی بود، روح و جوهره‌ی اعلامیه جهانی حقوق بشر در سال 1948 را در بر می گیرد. شهر حاجی بکتاش، در 45 کیلومتری نوشهیر، یک مجتمع مسجدی قرن چهاردهم و مقبره حاجی بکتاش ولی، یک مسجد، مهمانخانه، آشپزخانه، درخت آرزوها و زاویه‌ی زاهدان را در بر می‌گیرد. این مجتمع، که هم اکنون یک موزه‌ است، در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.